کارگروه دیدبان کوهستان
مسئول کارگروه دیدبان کوهستان - ( اخبار و مقاله ها )
نام: عباس محمدی
تلگرام: Didbanekouh@
ایمیل:am.kouh@gmail.com
معرفی کار گروه :
گروه دیده‌بان کوهستان
«گروه دیده‌بان کوهستان» (دکا) که یکی از کارگروه‌ها یا کمیته‌های انجمن است، توانسته بیش از هر گروه و جریان اجتماعی (و حتی دانشگاهی) کشور، موضوع اهمیت کوهستان و ضرورت حفاظت از آن را در سطح جامعه مطرح سازد.
هدف‌های دیده‌بان کوهستان، این‌ها است:
* جلب توجه همگان به اهمیت محیط‌های کوهستانی در چرخه‌ی زیست
* دیده‌بانیِ کوهستان‌های کشور و تلاش برای حراست محیط زیست آن‌ها
* گردآوریِ گزارش‌های تخریب محیط‌های کوهستانی و انتشار آن‌ها در رسانه‌ها یا فرستادن آن‌ها برای مقام‌های مسوول
* یادآوری وظیفه‌هایی که مردم عادی و مسوولان دولتی در حفظ کوهستان‌ها دارند
* ترویج شیوه‌های کوه‌نوردی و گردش‌گری سازگار با محیط زیست
* معرفی ارزش‌های طبیعی و فرهنگی کوهستان‌های کشور
* انجام پژوهش در زمینه‌های مرتبط با محیط های کوهستانی
* اجرای برنامه‌ها و طرح‌هایی برای حفاظت منطقه‌های کوهستانیِ با ارزش خاص، یا معرفی این‌گونه منطقه‌ها به سازمان‌های مسوول، برای حفاظت آن‌ها.
در زیر، به بخشی از فعالیتهای دکا اشاره می‌شود:
*حضور موثر در جامعه‌ی کوه‌نوردی (گروه‌ها و باشگاه‌ها و هیات‌های کوه‌نوردی، فدراسیون کوه‌نوردی، انجمن کوهنوردان) و تبلیغ و شناساندن عملی شیوه‌های کوه‌پیماییِ هماهنگ با طبیعت.
*اجرا و مدیریت صدها برنامه‌ی آموزش چهره‌به‌چهره و پاک‌سازی کوهستان، به نحوی که امروزه (تا حد زیادی در نتیجه‌ی فعالیتهای دکا) موضوع حفظ محیط کوهستان و بازگرداندن پسماندها به شهر، در میان کوهنوردان جدی (اعضای باشگاه‌ها و گروه‌های کوه‌نوردی) جا افتاده است.
*همکاری پیوسته با نشریه‌های کوه‌نوردی و طبیعت‌گردی، همچنین مطبوعات عمومی و خبرگزاری‌ها، و حضور گاه‌به‌گاه در صدا و سیما؛ تهیه و انتشار صدها مقاله و گزارش و خبر در زمینه‌ی حضور «مسوولیت‌پذیر» در طبیعت؛ برگزاری نشست‌های مشترک با نهادهای فرهنگی… و از این راه، ترویج فرهنگ حفاظت از کوهستان در میان گروه‌های اجتماعی گوناگون.
*ارتباط پیوسته با دیگر سازمان‌های مردم‌نهاد زیستمحیطی و با شبکه‌های مربوط، و نیز سازمان‌های دولتی و عمومی مانند سازمان حفاظت محیط زیست، سازمان میراث فرهنگی، اداره‌های منابع طبیعی، شهرداری‌ها و شوراهای شهر؛ همکاری داوطلبانه در اجرای برنامه‌های محیط زیستی این سازمان‌ها، ارایه‌ی پیشنهاد و انتقاد – به ویژه در مورد طرح‌های عمرانی که در محیط‌های کوهستانی اجرا می‌شود، دادن پیشنهاد ثبت کوه دماوند در فهرست آثار ملی (نخستین اثر طبیعیِ ثبت‌شده توسط سازمان میراث فرهنگی) و پی‌گیری ثبت چند منطقه‌ی کوهستانی دیگر. اعضای دکا می‌کوشند که از این راه، در جریان رویدادهای مرتبط با محیط زیست قرار گیرند، دانش زیستمحیطی خود را افزایش دهند، و بر گروه‌های تصمیم‌ساز و تصمیم‌گیر جامعه تاثیر بگذارند.
* انجام کارهای پژوهشی در مورد محیط‌های کوهستانی
* مستند سازی موضوع‌های مرتبط با کوهستان، از طریق تهیه‌ی عکس و فیلم و مقاله
* برگزاری کنفرانس‌ها، همایش‌ها، کارگاه‌ها، نشست‌های دوستانه، برنامه‌های کوه‌نوردی، و سفرهایی با مضمون محیط زیستی
* دکا، با کمک دوستان کوهنورد در سراسر کشور به پایش محیط‌های کوهستانی می‌پردازد و هر جا که طرح و عملیاتی مغایر با اصول بهره‌برداری پایدار ببیند، در حد توان خود واکنش نشان می‌دهد. این واکنش‌ها، شامل کارهایی همچون گفتگو و نامه‌نگاری با مسوولان طرح، کار رسانه‌ای، گزارش به مقام‌های بالادست یا مسوولان قضایی است. یک هدف اجرایی دکا این است که هر کوه نورد، یک محیط بان یا جنگلبان داوطلب باشد.
* دکا با برگزاری، ابداع، یا مشارکت در برگزاری مناسبت‌هایی مانند روز زمین، روز جهانی محیط زیست، روز ملی علم‌کوه، روز ملی دماوند، روز پاک‌سازی کوهستان، روز جهانی کوهستان، روز هوای پاک، روز درخت‌کاری، روز حمایت از رودخانه‌ها در برابر سد سازی،… کوشیده است آگاهی و حساسیت زیست محیطی را در سطح جامعه افزایش دهد.
* با اجرا یا همکاری در اجرای پروژه‌ها و پژوهش‌های زیستمحیطی و اجتماعی، دکا کوشیده است گام‌های عملی در نگاهداشت میراث فرهنگی و طبیعی مربوط به جامعه‌های کوه‌نشین و محیط‌های کوهستانی بردارد.
* دکا در تأسیس «بنیاد محمدی‌فر» (۱۳۹۱) مشارکت موثر داشته است؛ هدف این بنیاد معرفی پدیدآورندگان کتاب‌ها و مقاله‌های کوه‌نوردی و تولیدکنندگان محتوای مربوط به محیط زیست کوهستان، و تقدیر از آنان است. دکا همچنین در تأسیس و اداره‌ی مؤسسه‌ی «گنجه‌ی پشتیبان زیستبوم» (۱۳۹۲) که هدف آن حمایت مادی از تلاشگران عرصه‌ی حفاظت از طبیعت است، مشارکت داشته است. فعالیتهای دکا در زمینه‌ی حفاظت از دماوند (برنامه‌های «نگاهبانی دماوند»، برگزاری همایش‌های روز ملی دماوند، …) انگیزه‌ای شد که به شکل‌گیری انجمن دوستداران دماوندکوه (۱۳۹۱) کمک کرد.
* مشارکت در نیکوکاری‌های عمومی هم از کارهایی بوده که دکا در حد توان خود به آن پرداخته است؛ مشارکت دربرنامه‌های گردآوری کمک برای زلزله‌زدگان و سیل‌زدگان، اهدای خون، جستجو و نجات در کوهستان، پروژه‌ی «شهر ایمن» شهرداری تهران، پویش‌های گردآوری کتاب و نوشت‌افزار و هدیه‌های دیگر برای منطقه‌های کم‌برخوردار، و… .
* دکا کوشیده است با برقراری ارتباط با سازمان‌های خارجی و بین‌المللی زیستمحیطی یا فعال در زمینه‌ی مسایل کوهستان، از تجربه‌های جهانی برای حفظ کوهستان‌های کشور بهره گیرد.