چکیده راهبری (سرپرستی) در کوهستان – بخش پنجم
دکتر بابک (ابوالفضل) جوادی
بخش پنجم: الگوهای رفتاری
* الکوهای رفتاری مهم: برای ارزیابی شایستگیهای راهبری خود از الگوهای رفتاری بهره می گیریم. در زیر به چند شایستگی مهم راهبری و الگوهای رفتاری دلخواه آنها اشاره شده است:
* یادگیری پیوسته: ارزیابی و شناسایی تواناییها و ناتوانیها و پیگیری روند پیشرفت خود
از الگوهای رفتاری این شایستگی می توان به داشتن طرح پیشرفت شخصی، بهره گیری از روشهای گوناگون یادگیری، انجام کارهای ناآشنا و ماموریتهای پر چالش و … اشاره کرد.
* نرمش پذیری : داشتن ذهنی باز نسبت به دگرگونیها و سازگاری سریع با شرایط تازه
الگوهای رفتاری این شایستگی عبارتند از بهینه سازی رفتارها بر پایه نیازها و شرایط تازه، انگیزه یادگیری و کاربرد روشهای تازه، واکنش مناسب به نیازهای دگرگون شونده محیط درون و بیرون تیم و …
* مهارتهای ارتباطی: برخورد احترام آمیز با اعضا و دیگران و پاسخ مناسب به نیازهای اعضا در شرایط گوناگون
از الگوهای رفتاری این مهارت می توان به تلاش برای درک ارزشها، باورها، احساسات و رفتارهای خودآگاه و ناخودآگاه اعضا، گردآوری داده های درست و دقیق برای داوری و پرهیز از نتیجه گیری آنی و … اشاره نمود.
* مدیریت برخورد: پذیرش گوناگونی دیدگاهها و تشویق به طرح آنها، مدیریت اختلافها برای رسیدن به توافق و پیشگیری از درگیریها و برخوردهای ویرانگر
الگوهای رفتاری : مدیریت عواطف و هیجانات خود، یافتن نقاط مشترک میان دیدگاه خود و دیگران، توضیح دیدگاه خود بدون کنایه، اتهام و پرخاش، مدیریت افراد ناسازگار با سیاست ورزی و …
* تیم سازی: گسترش همکاری، غرور و اعتماد تیمی و برانگیختن اعضا برای رسیدن به هدفهای تیم
الگوهای رفتاری : برانگیختن اعضا به شرکت فعال در گفتگوها، احترام گذاشتن به استعدادها و توانمندیهای اعضا، روراستی، مسئولیت پذیری و انجام سهم خود از کار تیمی، همکاری با اعضا و توجه به دستاوردهای کار تیمی و …
استانداردهای رفتاری، چارچوب کارکردها یا رفتارهای رایج ضمن صعود را تدوین می کنند و به کمک آنها، اعضای تیم در می یابند که در حوزه هایی چون ایمنی، تغذیه، رفتار اجتماعی و … چه کارهایی را می توان و کدام را نمی توان انجام داد:
* استانداردهای رفتاری (Code of Conduct-C.O.C):
تدوین استانداردهای رفتاری برای اعضا ( بویژه نوجوانان، جوانان و تیمهای کم تجربه ) از کارهای مهم راهبر است. این استانداردها، کارهای مجاز و غیر مجار در هر حوزه را برای اعضا مشخص می کنند و از بسیاری از مشکلات پیشگیری می نمایند. مهمترین استاندارد رفتار، مربوط به حوزه ایمنی است و باید روشن کند برای حفظ ایمنی، اعضا چه کارهایی باید و چه کارهایی نباید بکنند. مثلا روشهای استاندارد صعود، فرود، گذر از شکاف، حمایت، خودحمایت و همچنین تجهیزات استاندارد هر فعالیت مانند کلاه ایمنی، کرامپون، تبر و … باید به آگاهی همه اعضا برسد. از دیگر مواردی که باید استاندارد رفتاری آنها مشخص گردد می توان به اینها اشاره کرد:
– مصرف دارو، الکل، مخدر، سیگار و …
– چارچوب رفتارهای تغذیه ای اعضا
– رفتار احترام آمیز اعضا با یکدیگر و با دیگران
– چارچوب رفتارهای زیست محیطی اعضا
– موضوع پوشاک، خوابگاه و حریم خصوصی اعضا
– …
منبع: کتاب « راهبری در طبیعت و کوهستان» – جوادی، ابوالفضل، 1340- ایران سنجش- 1395.
« با شرکت در دوره های آموزشی، مهارت حیاتی راهبری و سرپرستی را به دست آوریم.»