اخبار کارگروه آموزش و پژوهشاخبار کارگروه ها

چکیده راهبری (سرپرستی) در کوهستان – بخش سیزدهم

دکتر بابک (ابوالفضل) جوادی

بخش سیزدهم: مدیریت سانحه

     حادثه، رخداد ناخواسته ای است که پیامدهای ناخوشایند دارد. پتانسیل حادثه، زمانی شکل می گیرد که میان خطرات سه گانه پروژه (محیط ناامن، رفتارهای خطرناک اعضا و خطاهای راهبر) همپوشانی پدید آید. پس اعضای تیم باید تلاش کنند این سه عامل، کوچک بمانند و همپوشانی نکنند. حادثه، معمولا پیامد زنجیره ای از داوریها یا تصمیمهای نادرست است که آن را «زنجیره حادثه» می نامند. در بخش دوازدهم، مدیریت ریسک را بررسی کردیم که شامل همه اقدامات پیش از صعود برای پیشگیری یا کاهش آثار حادثه و آمادگی برای برخورد مناسب با حادثه است. در این بخش، مدیریت سانحه را بررسی می کنیم که اقدامات پس از سانحه را در بر می گیرد. این اقدامات، شامل پاسخ (Response)و بازیابی (Recovery) است. پاسخ، اقدامات لازم برای برخورد با سانحه و مقابله با آن را در بر می گیرد. نجات (Rescue)، مهمترین بخش فرایند پاسخ است و چهار گام دارد. تعیین مکان (Locate)، دست یابی (Access)، تثبیت (Stabilize) و انتقال (Transfer)، چهار فاز عملیات نجات هستند که باید به ترتیب انجام گیرند: نخست باید سوژه (Subject)را جستجو و مکان وی را مشخص کرد. پس از یافتن سوژه، افراد باید خود را به وی برسانند تا بتوانند به او کمک کنند. در روند دست یابی به سوژه، رعایت اصول ایمنی اهمیت حیاتی دارد زیرا نزدیک شدن به سوژه می تواند او و سایر افراد را به خطر اندازد. پس از رسیدن به سوژه باید وی را تثبیت کرد که شامل تثبیت فیزیکی، تثبیت پزشکی و تثبیت روانی می شود. انتقال، واپسین گام روند نجات است که می تواند بصورت هوایی، زمینی یا  حمل مصدوم انجام گیرد. فرایند نجات، اصولی دارد که در راس آنها رعایت نکات ایمنی در همه فازهای عملیات، برای جلوگیری از گسترش سانحه است. بسته به پیامدهای سانحه، پاسخ تیم می تواند بصورت پاسخ تیپ یک ( خود نجاتی )، تیپ دو ( دگر نجاتی ) یا تیپ سه ( نجات سازمان یافته ) باشد. با توجه به کوتاهی زمان طلایی بسیاری از حوادث در ارتفاع، کوهنوردان باید بر خود نجاتی و دگر نجاتی (نجات سوژه توسط سایر اعضای تیم و افراد حاضر در منطقه) تمرکز کنند. نجات سازمان یافته توسط دستگاه های امدادی، معمولا زمان زیادی می برد و محدودیت های بسیار دارد و به همین دلیل، در کوهستان موفقیت چندانی ندارد. برای هر عملیات نجات، یک طرح عملیاتی (Action Plan) لازم است. پس از نجات، نوبت به روند بازیابی می رسد که ممکن است در چهار رده ( فرد، تیم، نهاد برگزار کننده و جامعه ) لازم باشد. بازیابی از برخی سوانح بزرگ و فاجعه بار، سالها طول می کشد.

منبع: کتاب «راهبری در طبیعت و کوهستان» – جوادی، ابوالفضل، 1340- انتشارات ایران سنجش- 1395.

«با شرکت در دوره های آموزشی، مهارت حیاتی راهبری و سرپرستی را به دست آوریم.»

نوشته های مشابه

همچنین ببینید
بستن
دکمه بازگشت به بالا